PORADY DLA RODZICÓW JAK ROZPOZNAĆ DZIECKO ZAGROŻONE NIEDOSTOSOWANIEM SPOŁECZNYM

„DROGI  RODZICU!

Starasz się wychowywać dziecko najlepiej jak potrafisz, a mimo to syn/córka sprawia coraz częściej kłopoty wychowawcze w domu lub/i w szkole. Może sądzisz, że jesteś jedynym rodzicem z takimi problemami,  może nie wierzysz, że potrafisz pomóc swojemu dziecku w lepszym funkcjonowaniu-ale to prawda.

„DZIECKIEM TRUDNYM” nazywamy dziecko które: ma kłopoty z przystosowaniem się do wymagań rodziców, nauczycieli i opiekunów.

Dziecko zagrożone niedostosowaniem społecznym lub niedostosowane społecznie.

Ogólna charakterystyka:

• Obniżone poczucie własnej wartości,
• Niechęć do wystąpień na forum grupy, niepewność,
• Problemy z nauką, pamięcią i koncentracją na lekcji,
• Często są samodzielne, dobrze zorganizowane, sprytne „potrafią walczyć o swoje”
• Przejawiają małą wytrwałość i cierpliwość w realizacji zadań, nie kończą ich, zapominają,
• Bywają buntownicze, charakteryzuje je opór wobec nakazów,
• Zdarza się, że dzieci są zdemoralizowane np. w zakresie języka (używają wulgaryzmów), spożywania alkoholu i innych używek (papierosy, narkotyki, dopalacze), wulgarnego stroju, gestów, przywłaszczania cudzych rzeczy
• Konflikty najczęściej rozwiązują stosując przemoc fizyczną, psychgi8czną, są impulsywne, skłonne do bójek, niszczenia cudzych rzeczy
• Trudno zdobyć ich zaufanie, ale potrafią odwzajemnić okazaną im sympatię, zrozumienie, pomoc.
  

Jeśli więc niepokoją Cię u dziecka zachowania typu:  

• Nadpobudliwość albo zahamowanie w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami
• Częste wybuchy złości, lęku, płaczu,
• Trudne kontakty z rówieśnikami-unikanie kolegów albo nadmierne uleganie i podporządkowywanie się ich wpływom,
• Agresję słowną, fizyczną albo autoagresję (samookaleczanie się)
• Skłonność do dokuczania innym, prowokowania kłótni, do kłamstwa
• Wyraźna niechęć do szkolnych obowiązków i jawny bunt wobec obowiązujących zasad, np. unikanie odrabiania zadań, wagary, próby palenia papierosów, spożywania napojów alkoholowych, przypadki zniszczenia lub kradzieży cudzej własności,
• Brak motywacji do wysiłku, wiary w siebie, niskie poczucie własnej wartości-wiedz, że może być ono zagrożone niedostosowaniem społecznym i potrzebuje naprawdę szybkiej pomocy.

Jak postępować z dzieckiem niedostosowanym społecznie?

• Poznaj dziecko, jego mocne i słabe strony,
• Zauważ dziecko, potraktuj indywidualnie, okaż zainteresowanie i szacunek,
• Powoli buduj relację z dzieckiem, musisz zapracować na jego zaufanie,
• W sytuacjach trudnych okaż spokój i opanowanie, problem rozwiązuj kulturalnie, mądrze i sprawiedliwie,
• Bądź konsekwentny, stabilny emocjonalnie
• Zawieraj umowy, pertraktuj
• Bądź dyskretny i delikatny, nie zawiedź zaufania dziecka
• Chwal, nagradzaj nawet za niewielkie postępy,
• Resocjalizuj przez sport, ucz zdrowej rywalizacji
• Pomóż dziecku zbudować właściwe relacje z rówieśnikami
• Bądź w stałym kontakcie ze szkołą, wychowawcą,
• Kochaj swoje dziecko

RODZICU:

• Porozmawiaj o swych spostrzeżeniach i niepokojach z wychowawcą lub pedagogiem szkolnym, oni pomogą rozpoznać, co się dzieje z dzieckiem, jakie są przyczyny jego trudnych zachowań, doradzą jakiej potrzebuje pomocy i kto może jej udzielić dziecku w szkole i Tobie również
• Pamiętaj, że syn/córka łatwiej pokona trudności i zmieni swoje zachowanie na lepsze jeśli znajdzie wsparcie i życzliwość w najbliższym otoczeniu- w domu i szkole
• Skuteczność naszych wspólnych oddziaływań będzie większa, gdy zechcesz także skorzystać z porady specjalistów w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz psychologa pełniącego dyżury w naszej szkole. „

Dziecko alienujące się (zalecenia)
Rodzicu:

• Zachęcaj do kontaktów z rówieśnikami
• Bierz udział z dzieckiem w piknikach i szkolnych imprezach, dajesz w ten sposób przykład, że społeczność szkolna jest bezpieczna dla dziecka
• Jeśli Twoje dziecko popadło w jakiś konflikt z rówieśnikami zachowaj spokój postaraj się z dzieckiem porozmawiać o zajściu

W rozmowie z dzieckiem o konflikcie unikaj domniemywania złej woli ze strony rówieśników. Każdy był kiedyś w sytuacji, gdy zachował się źle wobec kogoś innego. Obniż w dziecku poczucie zagrożenia.

Dziecko wyalienowane:
Jak wyżej oraz zapewnij dziecku inne grupy rówieśnicze, aby mogło nawiązywać prawidłowe relacje, przyjaźnie.

Rodzicu ucz swoje dziecko jak ma sobie radzić z porażką- wspieraj swoje dziecko w przeżywaniu niepowodzenia stwarzaj bezpieczne sytuacje, czyli takie, w których dziecko może się zmierzyć z porażką na bezpiecznym gruncie- dobrze  sprawdzają się  gry planszowe, zabawy w mocowanie, przepychanki, ściganki, kiedy dziecko wygrywa a raz przegrywa. Owszem, możemy wtedy usłyszeć „to nie fair ja zawsze przegrywam” , ale możemy też przywołać przykład sprzed kilku minut, że w poprzedniej zabawie to tata/mama/brat/siostra był/a drugi/a. To pomaga dzieciom przełamywać fałszywe przeświadczenie o ciągłych porażkach.

Rodzicu rozmawiaj ze swoim dzieckiem. Warto  jak najczęściej, może co wieczór, rozmawiać z dzieckiem o jego „ sukcesach” wzmacniając w ten sposób jego samoocenę mówiąc  ile razy już potrafi to zrobić, nad czym chciałby jeszcze popracować.

Każde dziecko musi być uczone ponoszenia konsekwencji swoich zachowań . Dziecko musi wiedzieć, że złe zachowanie nie jest społecznie aprobowane.
Pozwól dziecku zmierzyć się z konsekwencjami jego zachowania. Jeśli dziecko zrobiło coś CELOWO, np. zepsuło ulubioną zabawkę, nie biegnij do sklepu po nową, tylko pozwól  dziecku zmierzyć się z jego stratą. Kiedy uderzy brata lub siostrę/ koleżankę lub kolegę przekona się , że ta osoba nie chce później z nim się bawić. Dziecko przy pomocy naturalnych konsekwencji  uczy się co można robić, a czego nie wolno. Wymyśl dziecku konstruktywne kary, np. podlewanie kwiatków w całym domu.

Konsekwencje naturalne wynikają z zachowania dziecka:

1.Naprawienie szkód → np. posprzątanie po sobie, dziecko pokrzywdzone zostanie przeproszone przed grupą.
2.Wyłączenie z sytuacji → np. wykluczenie na pewnie czas zabawy, niesłuchanie jego odpowiedzi.
3. Odroczenie możliwości otrzymania pochwały → wtedy, gdy zadanie jest dokończone, odwiedziny kolegi dopiero po odrobieniu lekcji .                                     

Magdalena Kasica