O naszym patronie

Batalionie „Zośka”

 

Szare hełmy błyszczą stalą, w rytm podkutych nóg

twardo dudni bruk, hej! niech zmyka wróg.

To szturmowcy drogą walą, śpiewa chłopców rój

w cekaemów i peemów wtór do boju.

Zośko, Zosiu, hej! Zosieńko,

maszerować chodź panienko,

przecież idziem w bój,

w tan przy świście kul,

seryjką z peemu

w rytm tego refrenu

wybijaj takt (…)

„Zośka” (fragment) – autor: Donat Czerewacz

 

B a t a l i o n „Z o ś k a” – harcerski batalion AK biorący udział w Powstaniu Warszawskim, składający się przede wszystkim z członków „Szarych Szeregów”- konspiracyjnego Związku Harcerstwa Polskiego.

Batalion utworzony pod koniec sierpnia 1943r. przyjął nazwę „Zośka” dla upamiętnienia bohaterskiego dowódcy warszawskich Grup Szturmowych, Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”, poległego 20 sierpnia 1943 r. w akcji na posterunek graniczny w Sieczychach. Przez pewien czas w składzie osobowym batalionu „Zośka” podawano jako jego 3. kompanię, wydzieloną już od 1 sierpnia 1943r., jednostkę specjalną „Agat” („Pegaz” – „Parasol”) ze względu na jej podległość po linii harcerskiej Głównej Kwaterze Szarych Szeregów. Tuż przed powstaniem uzupełniono batalion do pełnego stanu 3. kompanii (ok. 300 osób). Żołnierze batalionu „Zośka” brali udział w akcjach dywersyjno-sabotażowych, m.in. mających na celu niszczenie hitlerowskiego transportu kolejowego zaopatrującego front wschodni. W Powstaniu Warszawskim Batalion „Zośka” walczył w Zgrupowaniu AK „Radosław” na Woli i Starym Mieście, skąd kompania „Rudy”, dowodzona przez Andrzeja Romockiego „Morro”, jako jedyna spośród załogi staromiejskiej przebiła się do Śródmieścia przez placówki niemieckie w Ogrodzie Saskim. W czasie walk na Czerniakowie i Mokotowie batalion „Zośka” został połączony z równie zdziesiątkowanym batalionem „Parasol”. Kompania „Rudy” została uznana przez dowództwo AK za najlepszą spośród 40-tysięcznej załogi żołnierzy walczących w Powstaniu Warszawskim.

Za walki w Powstaniu Warszawskim Wódz Naczelny odznaczył Batalion „Zośka” Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari (V kl.)

Skład Batalionu „Zośka”

1. kompania „Maciek”
   I pluton „Włodek”
   II pluton
   III pluton
   IV pluton
2. kompania „Rudy”
   I pluton „Sad”
   II pluton „Alek”
   III pluton „Felek”
   
3. kompania „Giewont”
   I pluton
   II pluton
   pluton „Ochota”

samodzielny pluton pancerny „Wacek”
pluton Kedywu OW „Kolegium A”

Źródło: Wikipedia, wolna encyklopedia

 

Szkoła Podstawowa Nr 163

po 47 latach istnienia 13 czerwca 1992 roku otrzymała imię

Batalionu „Zośka”

– bohatera zbiorowego nierozerwalnie związanego z Warszawą, wywodzącego się

z istniejącej w latach okupacji organizacji harcerskiej „Szare Szeregi”.

W holu wmurowano tablicę pamiątkową z napisem, będącym fragmentem utworu Juliusza Słowackiego pt. „Testament mój” :

 

„Lecz zaklinam, niech żywi nie tracą nadziei

i przed narodem niosą oświaty kaganiec.

A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei,

Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec.”

Wraz z nadaniem imienia szkoła otrzymała sztandar.

Od tej pory wszystkie ważne uroczystości szkolne przebiegają z udziałem pocztu sztandarowego.